Kazimierz Braun
Kazimierz Braun

prof. dr Kazimierz Braun

(ur. 1936)

 

Kazimierz Braun jest reżyserem, pisarzem, uczonym. Urodził się 29 czerwca 1936 roku w Mokrsku Dolnym nad Nidą, w majątku swego dziadka Michała Szymanowskiego.
Kazimierz Braun uczył się w czasie wojny w szkole domowej w Milechowach. Maturę zdał w Częstochowie w 1953 roku. Nie został przyjęty na studia na Uniwersytecie Poznańskim, w czasie gdy jego ojciec siedział w stalinowskim więzieniu. Pracował jako pomocnik murarza przy odbudowie poznańskiej Starówki. W 1954 roku dostał się na polonistykę i uzyskał magisterium w 1958 roku. W czasie studiów występował jako aktor w przedstawieniach studenckich, a potem w Teatrze Polskim w Poznaniu (na podstawie „prawa współpracy” wydanego przez SPATiF) oraz reżyserował przedstawienia amatorskie. Następnie podjął studia na reżyserii w PWST w Warszawie, zakończone uzyskaniem tytułu magistra sztuki w 1962 roku. Reżyserował w teatrach w Gdańsku, Warszawie, Łodzi, Toruniu, Krakowie i Lublinie, gdzie był kierownikiem artystycznym Teatru im. Juliusza Osterwy (1967-1974) oraz jego dyrektorem (1971-1974). W latach 1975-1984 był dyrektorem i kierownikiem artystycznym Teatru Współczesnego we Wrocławiu.

Obok reżyserii i kierowania teatrami, poświęcił się teatrologii. Doktoryzował się na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (1971); habilitował się na Uniwersytecie Wrocławskim (1975); prowadził tam zajęcia na kulturoznawstwie; uczył także aktorstwa i reżyserii w PWST w Krakowie i Wrocławiu. Wydawał książki z dziedziny historii teatru i dramatu. Jego pracę w Polsce przerwało w 1984 roku zwolnienie z teatru przez władze w trybie nagłym z powodu działalności opozycyjnej.

W 1985 roku wyjechał do Stanów Zjednoczonych. W 1989 roku został mianowany profesorem zwyczajnym na Uniwersytecie Stanu Nowy Jork w Buffalo; wykładał reżyserię również na innych uczelniach amerykańskich. Reżyserował w Ameryce w teatrach zawodowych oraz uniwersyteckich. Publikował w języku angielskim w USA, a po 1989 roku ponownie w kraju. W 1992 roku został mianowany profesorem przez Prezydenta RP na podstawie uchwały Senatu Uniwersytetu Wrocławskego z 1984 roku, wówczas zablokowanej przez władze PRL-u.

W latach 1961-2008 wyreżyserował ponad 140 przedstawień teatralnych i telewizyjnych, z tego kilkadziesiąt za granicą. Zrealizował m.in.: Dziady Mickiewicza, Za kulisami Norwida, Noc listopadową Wyspiańskiego, Operetkę Gombrowicza, Przyrost narutalny Różewicza, Annę Livię wg Joyce'a, Dżumę wg Camusa, a także sztuki Szekspira, Brechta, Pirandella, Witkacego, Havla i innych.

Opublikował wiele książek z dziedziny historii i zagadnień warsztatowych teatru, m.in.: Teatr wspólnoty (1972), Druga Reforma Teatru? (1979), Przestrzeń teatralna (1982). Wielka Reforma Teatru w Europie (1984), Kieszonkowa historia teatru polskiego (2003), Krótka historia teatru amerykańskiego (2005). Jest również autorem powieści (m.in. Pomnik, 1989, Pożegnanie z Alaską, 1996, Dzień świadectwa, 1999) i dramatów w językach polskim, angielskim, czeskim, rosyjskim i ukraińskim. Jego sztuki były wystawiane w Polsce, USA, Kanadzie, Irlandii i Rosji.

Otrzymał szereg nagród artystycznych i naukowych w kraju, m.in. na festiwalach teatralnych w Toruniu, Kaliszu, Wrocławiu oraz za granicą, m.in. w Niemczech, Japonii, USA, Kanadzie, w tym nagrody Fundacji Guggenheima, Fundacji Fulbrighta i Fundacji Turzańskich.

Kazimierz Braun ożenił się z Zofią Reklewską w 1962 roku. Mają troje dzieci: Monikę (ur. 1963), Grzegorza (ur. 1967) i Justynę (ur. 1973). Od 1985 roku Kazimierz braun mieszka i pracuje w Stanach Zjednoczonych.

Książki autora:

Wspomnienia reżysera teatralnego i dramatopisarza z lat PRL-u