ks. Stanisław Ryżko
Seria: „Duchowieństwo Polskie w Więzieniach, Łagrach i na Zesłaniu w ZSRR”, t. II
Wydanie II
Lublin: Norbertinum, 2017
Objętość 366, [2] s. + 60 s. il. czarno-białych
Format 147 x 205 mm
Oprawa miękka klejona
ISBN 978-83-7222-488-0
ISSN 1230-1795
[ Wspomnienia ]
Przedmowy: bp Władysław Jędruszuk, Roman Dzwonkowski SAC
O książce
Niezwykłą pozycję wśród wielu już opublikowanych pamiętników kapłanów-katorżników zajmują wspomnienia i listy Ks. Stanisława Ryżki. Ten młody ksiądz, dorastający do Chrystusowego kapłaństwa przez cierpienie, odnajdujący w wierze siłę do wytrwania i do niesienia Ewangelii innym – relacjonując krok po kroku swoje przeżycia i losy, bez retuszu i pobłażania dla siebie, pozwala zobaczyć gesta Dei – działania Boże wśród ludzi nawet w tak skrajnie trudnych warunkach, w jakich On się znajdował.
Jego pokora w przyznawaniu się, że odczuwał lęk, że nie był tym najodważniejszym, Jego ukrywanie swoich dokonań i cnót w cieniu innych – sprawiają, iż te relacje, listy tchną prawdą i są w ścisłym tego słowa znaczeniu świadectwem.
To, że po wyjściu z łagru pozostał tam, na Wschodzie, że nie wybrał innej drogi przez wyjazd do powojennej Polski, ale został tam, gdzie kapłana najbardziej potrzebował lud, że zmarł, niosąc posługę chorym, sam bardziej od nich chory, daje świadectwo prawdzie Jego słów.
Oby te wspomnienia Ks. Stanisława Ryżki, połączone ze zbiorem listów, były dla kapłanów i wiernych podręcznikiem miłości Boga i ludzi.
bp Władysław Jędruszuk, fragment wstępu
O Autorze
Ks. Stanisław Ryżko urodził się 4 grudnia 1910 roku w wiosce Brzóze, pow. Mińsk Mazowiecki, jako najstarszy wśród ośmiorga dzieci w rodzinie rolniczej. Miał pięciu braci, z których dwóch zmarło w dzieciństwie, oraz dwie siostry. Jedna z nich (Wanda) wstąpiła do Zgromadzenia Sióstr Szarytek, a jeden z braci (Zygmunt) wstąpił do Zgromadzenia Księży Orionistów. W 1928 roku ks. Stanisław Ryżko ukończył Gimnazjum im. Romualda Traugutta w Brześciu n. Bugiem i wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Pińsku. Po święceniach kapłańskich, które otrzymał 31 marca 1934 roku, pracował kolejno w Nowogródku, Pińsku, Horodyszczu k. Pińska, Mołodowie i ponownie w Horodyszczu, gdzie był proboszczem przez cały okres II wojny światowej. W latach 1945-1949 był duszpasterzem w Pińsku. Aresztowany 29 kwietnia 1949 roku, w czasie rozprawy sądowej 13 sierpnia tegoż roku otrzymał typowy wówczas wyrok 25 lat łagrów za rzekome przestępstwa polityczne. Na pytanie prokuratora, czy nadal jest przeciwny władzy sowieckiej, odpowiedział: „Jestem przeciwny”. W latach 1949-1956 przebywał w łagrach – w Ekibastuz (1949-1952) i w Czurbaj-Nurze (1952-1953) w Kazachstanie, a następnie w łagrze koło Omska na Syberii (1953-1956). Zwolniony został, jak setki innych księży różnych narodowości oraz wielka część ludzi więzionych w łagrach, po śmierci Stalina. Łagier opuścił 20 sierpnia 1956 roku i w listopadzie tegoż roku rozpoczął pracę w historycznej parafii Łahiszyn k. Pińska, liczącej ponad 300 rodzin katolickich. Przepracował w niej 28 lat. Przez cały czas pobytu w Łahiszynie jego praca, ograniczona do murów kościoła, kontakty i wypowiedzi były bardzo pilnie śledzone i kontrolowane, jak wszystkich innych księży w tym czasie, przez urzędy poszczególnych stopni, poczynając od miejscowej rady wiejskiej (sielsowiet) w Łahiszynie – do urzędników obwodowego urzędu do spraw wyznań w Brześciu. Rezultatem tego były częste wezwania do wspomnianych urzędów dla pouczeń, nagan i zagrożeń. W 1962 roku na trzy miesiące odebrano mu tzw. sprawkę, czyli pozwolenie urzędu do spraw wyznań na pracę kapłańską. Była to kara za udzielenie dzieciom sakramentu bierzmowania. Nie wolno mu było w tym czasie chrzcić, grzebać zmarłych, błogosławić małżeństw i odprawiać Mszy św. dla ludzi. Kilkakrotnie odwiedzał swoją najbliższą rodzinę w Polsce. Zmarł w Łahiszynie 1 grudnia 1984 roku.
|
![](javascript: windowFoto( "files/products/Ryzko_Trzeba_120_www.jpg", sTitle+": " );)
