NORBERTINUM.PL - wydawnictwo, księgarnia, drukarnia

Stanisława Burda

Psalmodia sokalska

Wydanie: pierwsze
Miejsce i rok: Lublin, Norbertinum, 2009
Objętość: 101, [1] s. + 2 s. il. kolor.
Format: 125 x 225 mm
Oprawa: miękka klejona
ISBN: 978-83-7222-391-3
EAN: 9788372223913
Cena zbytu: 16.00 PLN
Status: Książka dostępna

kup książkę

Allegro

Projekt okładki i rysunki: Alfred przybysz

Wydanie dwujęzyczne, polsko-ukraińskie

Tłumaczenie: Julia Piwtorak, Maria Pokalczuk

Stanisława Burda jest poetką o ugruntowanej i ciekawej drodze twórczej. Kilkanaście tomów wierszy, przyjmowanych zawsze z zainteresowaniem i wdzięcznością poruszonych nimi czytelników, wypełnia liryka osobista, refleksyjno-opisowa, o zwięzłej, szkicowej formie. W najnowszych zbiorach (Psalmy pojednania, Moje Emaus, Obudzić ciszę..., Słowo o nadziei, Zamyślenia) poezja zwierzeń, wspomnień, pejzaży ustępuje miejsca wierszom religijnym, żarliwej lirycznej modlitwie, hymnom ku czci Bogurodzicy, psalmom uwielbienia dla niezgłębionej miłości Stwórcy objawionej w Jego Synu. Jest to głos pełen zawierzenia, ufności, oddania, a jednocześnie troski o losy świata i człowieka zagubionego w relatywizmie współczesności. Powrót do chlubnych kart przeszłości, przywoływanie cnót zaświadczanych życiem ludzi zasłużonych dla Kościoła i narodu – to elementy budujące patriotyczny wymiar tej poetyckiej refleksji. Wpisany jest on w szeroki wachlarz tradycyjnych wartości, których pielęgnowanie jest gwarantem spełnionego człowieczeństwa. Wierność poznanej Prawdzie, gotowość do poświęceń, a nawet ofiary z życia, dla Dobra bliźniego, narodu, wrażliwość na Piękno otaczającego świata i duszy ludzkiej, dbałość o chwałę i dobre imię swojej małej i wielkiej Ojczyzny, pokora w przyjmowaniu cierpienia i wdzięczność za otrzymane od Boga dobrodziejstwa i łaski, a wreszcie otwartość na dar Miłości i gotowość jego pomnażania w postawie dzielenia się nim z bliźnimi i wzajemnego ubogacania – oto drogowskazy, które na rozstajach ludzkich dróg odświeża i umacnia poezja Pani Stanisławy. Zawsze towarzyszą im kapliczki z wizerunkami czułej, pełnej wzajemnego oddania i miłości relacji Maryi i Jej Syna. Sokalska Ikona zajmuje wśród tych obrazów miejsce szczególne. Z wierszami doskonale korespondują rysunki Alfreda Przybysza, artysty hrubieszowskiego, który od kilku już lat ozdabia swymi pracami tomiki autorki Psalmodii.

Tytuł zbioru – Psalmodia sokalska – nawiązuje do jednego z największych dzieł doby sarmatyzmu, wydanej pod koniec XVII wieku Psalmodii polskiej Wespazjana Kochowskiego. Oczywiście, trudno doszukiwać się podobieństw formalnych obu zbiorów; każdy z autorów wypowiada się w swojej własnej stylistyce, operując środkami wyrazu właściwymi epoce i w poetyce ugruntowanej wieloletnim doświadczeniem literackim (dzieło Kochowskiego stanowi zwieńczenie jego drogi twórczej). Stanisława Burda poprzez taką anachroniczną formułę tytułu buduje pomost pomiędzy współczesnością a okresem największego rozkwitu kultu Matki Boskiej Sokalskiej; odnawia świadomość wielkości miejsca i wydarzeń, które przed trzema wiekami skupiały serca i myśli różnorodnej narodowościowo i wyznaniowo ludności Rzeczypospolitej. Zarówno dzieło Kochowskiego, jak i zbiór Stanisławy Burdy stanowią twórczy wyraz dojrzałej refleksji nad losem człowieka w perspektywie jego ostatecznej relacji do Boga. I chociaż w zwierciadle Psalmodii polskiej odbiła się twarz sarmackiej megalomanii, przekonanie o wybraństwie narodu polskiego do odegrania szczególnej roli w zbawczym dziele odkupienia wszystkich ludów, to jednak przenikliwe pióro poety nie wahało się punktować wad i niedociągnięć zarówno jednostkowej, jak i społecznej, zbiorowej świadomości, zaniedbań w pielęgnowaniu cnót i wartości wyrażanych w ideałach rycerskości czy mistycznego poddania wszelkich władz człowieka w niewolę miłości do Boga i wybranej przez Niego Matki Jezusa Chrystusa. Ten wyraźny akcent troski o duszę narodu w obecnych nam czasach szczególnych zagrożeń niewiarą, przekonaniem o względności cnót i odwiecznych wartości obecny jest i w wierszach Stanisławy Burdy. Wyrażają one potrzebę odbudowywania świadomości zakorzenionej w dziejach tej ziemi, trudnych, ale i chwalebnych, w dążeniach i wierze ludu, który swą pracą i poświęceniem użyźniał tę glebę i bronił wolności tego domu.

Oba dzieła łączy również bardzo osobista, szczera, niemal intymna tonacja wierszy. Dla Stanisławy Burdy przeżycia związane zarówno z intronizacją ikony Matki Boskiej Pocieszenia w hrubieszowskim sanktuarium, jak i z wizytą w Sokalu znalazły swój bardzo bezpośredni, emocjonalny wyraz w poezji, zawiązane zaś w tym kręgu wydarzeń znajomości i przyjaźnie odzwierciedlają dedykacje, którymi poetka opatrzyła wybrane liryki. Te międzyludzkie więzi trwają i owocują wspólnymi przedsięwzięciami, z których Psalmodia sokalska jest jednym z najważniejszych. Ukazuje się ona wspólnym wysiłkiem społeczności Hrubieszowa i Sokala, stanowiąc wyraz ich dążeń do wzajemnego poznania, ponownego zbliżenia pomimo dzielącej granicy.

Wśród wielu lirycznych określeń Matki Bożej Pocieszenia Sokalskiej, które litanijną melodią wypełniają Psalmodię sokalską, znalazło się również bardzo znaczące: „Ponadgraniczny Port”. Zawiera się w nim prawda o jednoczącej sile kultu Cudownej Ikony. Miłość do Madonny Wschodu łączy narody i wyznania, łamie bariery granic i podziałów, szczególnie te wzniesione w ludzkich sercach i umysłach. Otwiera na duchowe bogactwo płynące zarówno z przeżycia wspólnoty modlitwy, jak i z poznania i akceptacji odmienności kultur, zwyczajów, tradycji. Okazuje się, że błogosławione ożywienie kultu Matki Bożej Pocieszenia poprzez sprowadzenie Jej cudownego wizerunku do Hrubieszowa promieniuje swoją siłą na coraz dalsze rejony, nie licząc się ze stawianymi ludzką ręką granicami. Poetycki modlitewnik Stanisławy Burdy, dostępny (dzięki swojej dwujęzycznej wersji) wszystkim wiernym szukającym w miłosiernych obliczach Maryi i Jezusa życiowych drogowskazów i pociechy, jest tego ożywienia ważnym wyrazem i nośnikiem. W Psalmodii sokalskiej króluje Ta, która od ponad sześciu wieków czułym wzrokiem natchnionej Ikony ogarnia dzieje i serca mieszkańców tej pięknej i bolesnej ziemi. W pokornej melodii tych wierszy nastroić można swoje serce na spotkanie z Matką Pocieszenia.

Piotr Sanetra

Autorka składa podziękowanie Instytucjom i Osobom, dzięki którym możliwe było wydanie książki:

Urząd Miasta Hrubieszów

Starostwo Powiatowe w Hrubieszowie

Urząd Gminy Hrubieszów

Stowarzyszenie Lubelski Klub Biznesu

Fundacja Kultury i Przyjaźni Polsko-Francuskiej im. Stefana i Krystyny Du Chateau w Hrubieszowie

Gminny Ośrodek Kultury w Grabowcu

Gminny Ośrodek Kultury w Wołajowicach

Biblioteka Pedagogiczna w Hrubieszowie

oraz darczyńcy indywidualni

Spis treści

Psalm łaski

Litania do Matki Zbawiciela

Psalm błagalny

Pieśń dp Matki Bożej Sokalskiej

Psalm błagalny do Matki Bożej Sokalskiej

Kresowy krajobraz nocą

Modlitwa wieczorna

Przychodzisz do nas...

Psalm maryjny

Psalm dziękczynienia

Hymn ekumeniczny (dyptych)

Psalm sokalski (dyptych)

Zamyślenie (dyptych)

I to jest cud!

Hospody pomyłuj!

Oto Matka twoja...

Psalm mocy

Panteon Maryjny

Sokalskie psalm zawierzenia

Hymn uwielbienia

Piotr Sanetra, Posłowie

Maria Pokalczuk, Komentarz tłumacza

więcej o książce

zwiń

biuletyn